SINIF DİSİPLİNİ
Disiplin Sınıf Yönetiminin sadece küçük bir parçasıdır .Kurallarına göre yönetilen sınıflarda problem en asgari seviyededir.Çıkan problem sizinle ise bile yine problemi sizinle çözmeleri gerektiği terbiyesi öğrencilere anlatılmalı.Saygılı ve edepli bir biçimde ‘Evet ama sizinde haksız olduğunuz şöyle bir durum da var,hocam!’diyebilmeliler.Başları sıkıştığında başvuru mercii,derdini anlatabileceği kişi olarak sizi ilk hal edecekbilmeliler.
Bazen öyle yalnız çocuklar olur ki fıtratından dolayı arkadaş edinememiş kimi kimsesi yok,hele birde yetimse...Çölde yaşama savaşı veren bir zayıf çiçek...
Problemi çözerken sakin, sabırlı, saygı çerçevesinde ciddi olarak işleri yürütüyorsanız öğrencilerden de saygı ve güven bulacaksınız.Negatif,tehdit edici,saygı göstermez bir tavırdaysanız,aranızdaki ilişki zedelenecektir.Öğrenciye birşey anlatamayacak ve sizden ders öğrenemeyecektir.
Hoşgörü tolerans birçok kapıyı açan bir anahtar olabilir.
ÖĞRENCİLERLE SUÇLAR ARASINA ENGELLER KOYMALI
Öğrenciyi disiplinsiz yapan en önemli hadise çocuğun yalnız başına kontrolsüz kalmasıdır. Öğrenciyi ya siz ,ya sizin kontrol ettiğiniz bir faaliyet disiplinsizliğe engel olmalıdır.
ENGELLER
-Sizinle olan iletişimi..
-Değişik Aktiviteler..
-Maneviyatı.
-Okul ve sınıf Kuralları
ÖĞRENCİ- SUÇ
· Öğrenciler arası(veya öğretmen öğrenci arası) bir problem çıktığında ;
1.Meseleyle ve taraflarla alakalı bilgi toplamalı.(Öğrenciyi neler kızdırır ne sevindirir,ev durumu, anne baba durumu ...kısacası herşey problemin çözümünde etkili olabilir)
Aranan bilgi ;
a)Velilerde
b)Okul Psikoloğunda
c) Bekçide
d)VarsaYemekhane elemanlarında
e)Diğer öğretmen arkadaşlarda vs. de bulunabilir.
2. Problemi çözme planı yapmalı.
3. Bazen kendilerinde cevap olabileceğinden çözüm kendilerine sorulmalı
‘Senolsaydın bu problemi nasıl çözerdin?’
4.Tecrübeli öğretmenlerle istişare etmeli.
5.Karar vermeli.
Her türlü problem teke tek görüşülerek halledilmeli ve karar vermeden önce kesinlikle konflikt taraflarının ikiside dinlenmeli.
Öğrencini arkadaşları yanında utandırma,bozma.Problemini size rahat açabileceği başka bir ortamda ikili halletmeye çalış.Problemi aşmada nasıl yardımcı olabileceğini sor. Sorumluluk bilincinin ne demek olduğunu anlat ve bu bilinci ölçmek ve pratiğini yapmak amacıyla bazen onları yalnız bırak ama kapı önünde bekle.
Hiçbir zaman kaba kuvvete başvurma!!!
Ama dikkatli ol!Disiplinsizlik gibi bir durumda öğrenciler sizin tepkinizi ölçeceklerdir.Doğruproblem çözümü yapıp, sizden esas beklediklerini vermeniz gerekir.Yani gerektiği zaman ceza. Zaten cezayı siz vermiyorsunuz ,onlar ceza yolunu seçiyorlar.
Her ne olursa olsun öğretimi durdurmamak!Öğrenciye kızmak için ders durdurulmamalı.
Yakın takip etme:Yaramazlık yapanı yakınınıza alın,yada devamlı göz kontrolünde tutmaya çalışın.Bazen ilk sıralara oturtulabilir.
Davranışlarını beğendiğiniz öğrencilerin ismlerini zikredin.Aferinleyin.Ama köleniz yapmayın.
Devamlı uyarmak ciddi olmadığınğz izlenimini verir.Bir kere uyardın arkasından gereken yapılmalı yoksa sınıfı öğrenciler yönetmeye başlayabilirler.Yönetimi geri almak ise dünyada en zor işlerden birisidir.Gereken yapılmalı da yine kural çerçevesinde tabiiki yani dışarıya çıkarma,müdür yardımcısına gönderme vb.
Kurallara sıkı sıkıya bağlı olmak faydalı sonuçlar getirecektir.İnsiyatifinizle bazen kontrollü atlamalar yapılabilir.Ölçülü olsun yeterki.
ÖĞRENCİYE SAYGI
1.Öğrenci konuşurken dinlememezlik yapma! Açık ol.Vermek istediği mesajı önemse. Objektif davran.
2.Öğrencinin özel hayatına saygı.
3.Dostça hareket ,tavır;korkutarak değil! Parmakla bile gösterme,işaret etme uzaklaştırıcı olabilir.Parmakla göstererek ‘Hey ,sen!’,yerine ,elin iç tarafı gösterilerek ‘Siz!’ şeklinde hitap daha pozitif olacaktır.
4.İsimleriyle hitap. Çok önemli bir saygı göstergesi.
5.Kurallara uyma uyarıları yerine soru sorma.’Kaldırın şunları’ ,’hala ne bekliyorsunuz,bilmiyormusunuz zil çalalı kaç dakika oldu!’ Yerine ...... ‘Arkadaşlar hazırmıyız!’
6.Davranış problemlerini özel görüş!Arkadaşları yanında utandırılmamalı.Öğretmenim beni arkadaşlarımın yanında bozmayarak benim seviyemi onlar nazarında düşürmedi.
SIK YAPILAN HATALAR
Soru:Öğrenciler, siz tahtada yazı yazarken yaramazlık yaptıklarını anladın geri döndün ve yaramazlık yaptığını zannettiğin öğrencinin yerini değiştirmesini istedin. Öğrenci itiraz etti .Ne yaparsınız?
Kulağından tutar dışarı atarım.
Dışarıya çıkmasını söylerim.
Kolundan tutar yerini ben değiştiririm.
Şimdilik yerinde oturmasına izin veririm.
Son şık doğru olmalı. Bu gibi durumda kesinlikle susmamalı,zaten sizin söylediğiniz söz bir uyarı cezası mahiyetinde olacaktır. Mesele böyle bırakılmıyor ve aynı tür bir problemin tekrarının engellenmesi yoluna başvuruluyor. Baktınızki ikili görüşmelere öğrenci olumlu yanıt veriyorsa hemen ihmal etmeden ikili görüşmeye girmeli.
Yukarıdaki örnekte zaten belki de öğrenci gerçekten suçlu değildir.Yanlış zan da olabilir.’Şimdilik yerinde oturabilirsin ,o zaman’ izni öyle bir yanlıştan da sizi kurtarabilir.
Ben sizin arkadaşınızım.
Öğrenciye yakın olma ,onları sevme ve saygı duyma çok büyük bür değerdir ama buna onlarla arkadaş olacağım niyetiyle ulaşılamaz kanaatindeyim.Zaten onlarda bizden arkadaş olmamızı değil bir büyük gibi ‘abilik’ , ‘öğretmenlik’ isterler.Arkadaş sınıfı kontrol edemez, birşey öğreteyim dese öğrenciler öğrenmek istemezler. Yerinde vakarlı olma, , her zaman gerek ve faydalı olacaktır.
Yeni öğretmenler ya çok serttir yada arkadaşları olmadığından öğrencileri arkadaş diye seçmiştir,onlara bu yolla etkili olacağını zannetmektedir.İkisininde yanlış olduğu yukarıda misallerle anlatılmıştır.Orta yol problemi çözebilir.
‘Söylediğimi yapın ,Yaptığımı değil’.Öğretmen her yönüyle öğrenciye örnek olmalıdır.”Söylediğimi yapın” öğrencilere gayri ciddi,irade zayıflığı gibi özelliklerimizin olduğu mesajını verir ve öğrencileri disiplinsizliğe alıştırır.
Sınıfı İyi Yönetmenin Bazı İpuçları
-Öğrencilerin isimlerini enkısa zamanda öğrenerek her fırsatta öğrencilere isimleriyle hitap etmeli.Öğrenciler çok etkilenip kendilerine değer verildiğini anlayacak ve kalbe köprüler ilk günlerden kurulacak. Bunun için ilk günler için isim kartları yapılabileceği gibi hafızayı zorlayarak bu konuda kafayı yormak ve ezberlemek için evde gayret göstermek daha etkili bir çözüm olabilir.
-Zil çalar çalmaz sınıfa girip, zamanında hemen zil çalmadan dersi bırakmak öğrencilerde her zaman olumlu izlenim bırakacaktır.Ders zili çaldıktan sonraki her saniyede öğrencinin dikkati dağılacak ve sıkılacaktır.Ders planı yaparken bu konuya özellikle dikkat etmek gerekir.Planda yazdıklarınız bitmese bile zil’e sadık kalmak öğrencinin dinlenme vaktine saygı göstermek demektir.Öğretmen masasına koyacağınız bir saatle zaman kontrolünü yapabilirsiniz.
-Öğretmen hem sıkı disiplinli hemde canayakın ve arkadaşca olabilir.Öğrenciler, sınıfta istediğimizi yapabileceğimiz bir öğretmen olsun yerine sınıfı disiplinde tutacak dersin kaynamasını engelleyecek ve bize öğrenmeyi öğretecek bir hoca isterler.
-Çocuklarınızın sağlıklarıyla yakından ilgilenin.Özellikle Göz bozuklukları sık rastlanan ve bazı aileler tarafından ihmal edilen en önemli sağlık problemlerinden biridir.Velilerle irtibata geçip problem halledilmeli.Ergenlik çağı komplikasyonları,nasıl iyi atlatılabilir konusunda bilgilenmeli.
-Sınıf Kurallarını öğrencilerle beraber belirleyin ve uygun bir yere asın.Okulun kendine ait kuralları yanında size göre sınıfın yönetilmesinde faydalı olabileceğini düşündüklerinizi maddeleştirip (öğrencilerle istişare ederek)asılabilir. Okul kuralları ve sınıf kuralları ilk günler anlatılmalıdır #Genel bakmak yerine Özel bakmak bazen öğrencilerle kopan bağları tamir edebilir.Yani konu anlatırken spesifik öğrencilerle göz göze gelmek.
-Bazı çiçekleri övgüyle büyütebilirsiniz. Bazıları övülmekten çok hoşlanırlar. Ağzımız yorulana kadar öğrencilerin her yaptıklarını fırsat bilip övmek ,çalışmalarını birkaç kat arttırabilecektir.Özellikle ilk sınıflarda..
-Sınıf içinde bağlantıyı kesmemeye dikkat etmeli.Dikkatinizi çekmiştir, sınıf devamlı kendilerine birşeyler söylenmesini ister, bu sınıfa bağlı olmaktır. Konuşmayı kestiğinizde ,yanlış sorunun nerede yanlış olduğunu araştırmaya başladığınızda vs. sınıfta gürültü başlayacaktır .Kısacası siz konuşmayı kesersiniz, sınıf konuşmaya başlar .Bu anormal bir durum değildir onun için gürültü yaptıklarında çocuklara kızmak doğru değildir.Bir yolunu bulup tekrar bağlantı kurulmalı.
- Çok yaramaz, işe yaramaz deyip bir kenara atmasak Çocukların daha uzun seneleri var... Çocuklarımıza şefkat işi çözecektir.Bu senfoninin yazarı olmak kolay olmasada bunu birileri yazacaktır..Hergün yeni bir yaklaşımla onları çözmenin yolları araştırırlmalı.
-Tecrübeli öğretmenler eğer o tecrübelerini satıyorlarsa fiyatını hiç sormadan talip olmalı .Hala okulda dersine girmediğin öğretmenler, var değilmi!
-Yoklamalar çok ciddi takip edilmeli.Normal öğrenci, yoklamayı takip eden öğretmenin öğrenciyle ciddi olarak ilgilendiğini, onu önemsediğini düşünür.
-Hadiseler üzerine sakin gidiyorsak,öğrencilerimize saygılı isek,her ne olursa olsun adil isek ,işleri sıkı tutup disiplini sağlayabiliyorsak onların güvenini ve saygısını kazanmışız demektir. Negatif davranış,tehditkar tutum,saygısıszca davranış,hitap, ilişkilerimizi tamir edilemez seviyede zedeleyecektir.onların sizden birşeyler öğrenmesi ciddi zorlaşacaktır.Yapılan araştırmalar korku tehdit ve heyecanın öğrenme isteğini tamamen kaçırdığını tespit etmiştir.
-Serbestce, korkmadan fikirlerini söyleyebilecekleri,hata yapmalarının kendilerine bir risk getirmeyeceğini bildikleri bir sınıf ortamı öğrenme noktasında kapıları açar.
-Derse başlamadan önce tahtanın bir köşesine konuyla ilgili enteresan soruları yazmak ve konu ilerledikçe ve yeri geldikçe soruları cevaplamak,derse olan ilgiyi arttırabilir.
-‘Zayıf notlarınızı jurnale kurşun kalemle yazacağım,en düşük not ortalamaya alınmaz’, türü anlaşmalar yapılarak çocukların gönülleri kazanılabilir.Ayrıca yıl boyunca çocuk bakıcılığımı yoksa bir şeyler öğretmek mi ? ..şeklinde bir soruyla öğrencileri , derste öğrenim vaktine riayet etmeye çağırabilirsiniz.
ÖĞRENCİYE YAKLAŞTIRAN - ÖĞRENCİDEN KAÇIRAN SEBEPLER
KAÇIRAN ETKENLER
Ses yükseltmek
Esnemek
Burada benim sözüm geçer.
Son sözü söylemede ısrar.
Olumsuz vücut dilinin kullanılması:sert duruş,sıkı bağlı kollar,sert el hareketleri.
Utandırma,bozma,gururla oynama,küçük düşürme…
Küçümseme,alay etme,iğneleme…
Hava atma.(Özellikle kendi ülkesi,yolları havası,suyu,insanı vs..)
Kaba kuvvet.
Konfliktin içine ilgisiz kişilerin çekilmesi.
Çifte standartlı olma-‘söylediğimi yapın yaptığımı değil.’
İstenmeyen ahlaki tavsiyeler.
İspatsız doğrulukta ısrar.
‘Şunu yap sana şu var’
‘zaten hepiniz böylesiniz’,’sizden beklemiyor değildim’,’öğrenci milleti’
Öğrenciyi yansılama.
Emretme.(Yap lan işte!)
Aşırı ödüllendirme.
Meşgulum sonra gel.
Ben sizin arkadaşınızım.(Ama biz arkadaş değil öğretmen istiyorduk!)
Çık dışarı terbiyesiz!
İşe yaramaz!,Ne yaptığın beni ilgilendirmez!
Ben öyle istiyorum,o kadar!
Ödev vermek için ödev vermek.
Madem susmayacaksınız o zaman bu cümleyi elli defa yazın!
Verilen sözün tutulmaması.
Herşeye evet demek.(ve sonra altından kalkamamak.)
Tebeşir vs atmak.
Reklam yapma ,kendi milletinin üstün olduğunu ima edici sözler söyleme.
YAKLAŞTIRAN ETKENLER
Gülümseme
Güzel giyinme
Traşlı olma.
Ailelere ziyaret.
Öğrenciden yana tavır.
Öğrencinin şahsi ekonomik durumunu bilmek,bilindiğinin çocuk tarafından bilindiğini sağlamak.
İnsanlar hata yapabilirler kabullenmesiyle disiplin problemlerine yaklaşmak.
Ailesinin (anne baba,kardeşler)yaş günlerinin bilinip kutlanması.
Üzüntülü olduğunda ne olduğunu sormak .Sevincini paylaşmak.
Ayıplarını örtmek.
Ümit vermek,güven vermek.
Sende benim gibisin,bana benzer özelliklerin var.
Günaydın,lütfen,tabiiki neden olmasın,Özür dilerim,
Putlarına dokunmama,o putları kendileri kıracak zamana kadar sabretme.
Zamana riayet-derse başlama ve bitirme.
